Rola rzeczoznawcy samochodowego przy ocenie układu klimatyzacji – na co zwrócić uwagę podczas ekspertyzy?

Michał Kittner
26 kwi
3 minut(y) czytania

Układ klimatyzacji w samochodzie to dziś nie tylko kwestia komfortu podróżowania, ale również bezpieczeństwa i – w przypadku aut elektrycznych i hybrydowych – sprawności systemu chłodzenia baterii.Rzeczoznawca samochodowy, w tym rzeczoznawca samochodowy Żywiec Michał Kittner, podczas oceny technicznej pojazdu z układem klimatyzacji musi wziąć pod uwagę wiele aspektów technicznych, prawnych, a także środowiskowych.

Z punktu widzenia ekspertyzy, diagnostyka układu klimatyzacji wymaga nie tylko wiedzy o samym działaniu systemu, ale także umiejętności oceny jego wpływu na cały pojazd oraz na bezpieczeństwo użytkowników.Poniżej przedstawiamy, jakie założenia i czynności musi uwzględnić rzeczoznawca podczas profesjonalnej oceny układu klimatyzacji.

Główne założenia rzeczoznawcy przy ekspertyzie układu klimatyzacji

1. Stan techniczny układu klimatyzacji

Rzeczoznawca musi ocenić:

czy układ pracuje poprawnie (właściwe ciśnienia, odpowiednia temperatura nawiewu),
czy klimatyzacja osiąga zakładane parametry pracy zgodnie ze specyfikacją producenta,
czy sprężarka klimatyzacji działa w pełnym zakresie i bez nadmiernego hałasu lub wibracji,
czy układ jest szczelny – bez wycieków czynnika lub oleju.

2. Weryfikacja integralności układu

Ocena szczelności całego układu (skraplacz, parownik, przewody, zawory, sprężarka, czujniki).
W przypadku stwierdzenia nieszczelności – określenie miejsca i przyczyny wycieku.
Identyfikacja ewentualnych wcześniejszych napraw lub nieautoryzowanych modyfikacji układu.

3. Typ i stan czynnika chłodniczego

Weryfikacja rodzaju zastosowanego czynnika (R-12, R-134a, R-1234yf) – zgodność z rocznikiem i homologacją pojazdu.
Ocena, czy użyto odpowiedniego czynnika (niezastosowanie właściwego może skutkować uszkodzeniem układu).
Wskazanie ewentualnego wpływu zmieszania czynników lub ich nieprawidłowej obsługi.

4. Stan i rodzaj oleju chłodniczego

W pojazdach elektrycznych i hybrydowych rzeczoznawca musi szczególnie zwrócić uwagę na jakość i typ oleju (np. POE zamiast PAG), który pełni funkcję zarówno smarną, jak i izolacyjną.
Każda nieprawidłowość (np. zanieczyszczenie innym typem oleju) może być przyczyną poważnych awarii i w przypadku ekspertyzy powypadkowej lub gwarancyjnej ma kluczowe znaczenie.

5. Diagnostyka komputerowa i tryb serwisowy

W przypadku pojazdów z układami elektronicznie sterowanymi (zwłaszcza hybrydowych/elektrycznych) rzeczoznawca powinien sprawdzić błędy zapisane w sterownikach klimatyzacji.
Niezbędne jest weryfikowanie poprawności działania zaworów sterujących i aktywacji trybu serwisowego umożliwiającego pełną kontrolę nad układem.

6. Czystość układu i ocena higieny

Ocena stanu parownika i układu nawiewnego (czy występują bakterie, grzyby, nieprzyjemne zapachy).
W Niemczech już teraz obowiązuje wymóg fizycznego czyszczenia parownika – rzeczoznawca powinien zalecać takie działania, zwłaszcza w autach używanych i sprowadzanych zza granicy.

7. Wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie użytkowników

Ocena ryzyka związanego z ewentualnymi usterkami klimatyzacji (np. ograniczenie widoczności przez parowanie szyb, spadek koncentracji kierowcy przy braku chłodzenia).
W niektórych przypadkach rzeczoznawca powinien kwalifikować niesprawną klimatyzację jako czynnik obniżający bezpieczeństwo eksploatacji pojazdu.

Dodatkowe aspekty do uwzględnienia podczas ekspertyzy

Nowe trendy technologiczne

Zmiany czynników chłodniczych i ich wpływ na konstrukcję oraz serwisowanie pojazdu (R1234yf vs. CO₂, propan-butan).
Nowe rozwiązania producentów, np. otwory technologiczne umożliwiające czyszczenie zabudowanych parowników.
Ewolucja systemów klimatyzacji (np. systemy typu heat pump w elektrykach).

Wymagania prawne i środowiskowe

Obowiązki w zakresie gospodarowania czynnikiem chłodniczym (np. obowiązek odzysku i dokumentowania napełnień/napraw).
Ocena wpływu nieprawidłowej eksploatacji klimatyzacji na środowisko (np. emisje R-1234yf prowadzące do zanieczyszczenia gleby).

Przykład praktyczny:

Podczas ekspertyzy używanego samochodu rzeczoznawca stwierdza:

słabą wydajność chłodzenia,
wyciek czynnika z przewodu skraplacza,
zmieszanie oleju PAG z olejem POE (próba serwisowania bez zmiany oleju przy układzie elektrycznym),
brak wykonania wymaganych przeglądów układu w historii serwisowej.

W tym przypadku ocena końcowa może wskazywać na poważne ryzyko uszkodzenia sprężarki elektrycznej i konieczność kompleksowej naprawy układu klimatyzacji – a nawet obniżenie wartości rynkowej pojazdu.

Podsumowanie – kluczowe zadania rzeczoznawcy przy klimatyzacji:

✅ Ocena stanu technicznego i szczelności układu,

✅ Weryfikacja rodzaju i jakości czynnika oraz oleju,

✅ Diagnostyka sterowników i trybu serwisowego,

✅ Ocena higieny układu i potencjalnych zagrożeń dla zdrowia,

✅ Ujęcie wpływu klimatyzacji na bezpieczeństwo i wartość pojazdu,

✅ Uwzględnienie aspektów prawnych i środowiskowych.

Jeśli szukasz fachowej ekspertyzy układu klimatyzacji, rzeczoznawca samochodowy Żywiec Michał Kittner oraz nasz serwis AUTO-Park Q SERVICE CASTROL Kittner Kuźnik służą pomocą! Oferujemy profesjonalną diagnostykę, wycenę napraw oraz pomoc w sporach technicznych związanych z układami klimatyzacji w samochodach osobowych, hybrydowych i elektrycznych. Zapraszamy do kontaktu – Twoje bezpieczeństwo i komfort są dla nas priorytetem.